Als je stopt met emotioneel toenadering te zoeken, ontstaat een verstandshuwelijk. Op zich hoeft dat geen probleem te zijn, als je er samen voor kiest prettig naast elkaar te leven. Soms omdat je niet wilt scheiden vanwege de kinderen.
Een verstandshuwelijk is echter niet altijd een bewuste keuze of een gedeelde keuze. Het ontstaat vanzelf, lijkt het wel. Na verloop van jaren ontstaat afstand. Na een tijdje lijkt dit normaal. Er kan een moment komen dat de emotionele afstand een van beide opbreekt. De een zondert zich af en lijkt daarmee tevreden. De ander wil meer dan ‘ieder zijn eigen ding doen’.
Werk en kinderen staan ertussen
Werk is vaak, maar niet altijd, de grootste afleider. Het kan ook iets anders zijn waar de aandacht zich op fixeert. De kinderen, bijvoorbeeld. Wie met zijn eigen projecten bezig is, en hier veel meer tijd aan besteedt dan wenselijk voor de ander, miskent de aanspraak die de partnerrelatie met zich meebrengt. Misschien is die tijd er tijdelijk niet, dat kan. Dan is het belangrijk dat ook de werkmier laat merken dat hij behoefte heeft aan zijn partner. Anders wordt deze partner buitenspel gezet en een toeschouwer in plaats van een medespeler.
Eenzaam in je relatie
Als je partner je niet voldoende meer interesseert verpietert de liefde. Je leeft op hetzelfde adres, dat wel, maar je komt niet verder dan goede huisgenoten – en dat is pijnlijk. Vooral als de start heel anders was. Als je bij de aftrap de bal wel overspeelde en deze nu voor jezelf houdt, blijft de moeilijkste maar ook meest waardevolle dimensie van de verhouding onderbelicht: je ontwikkelt dan geen intieme vriendschap. Dergelijke partners ervaren een zekere leegte als ze samen zijn. Soms begint hen dat op te vallen. Vaak echter lossen ze dit op door zich te richten op de kinderen, vrienden die over de vloer komen, hobby’s of de televisie. Op de spaarzame momenten die ze samen zijn, hebben ze elkaar weinig te zeggen.
In ons achtergrond artikel (19 pagina’s) Hoe blijf je verbonden met je partner? gaan we in op de twee cirkels van verbinding. Je hoeft niet alles samen te doen om je verbonden te voelen. Wel moet je de juiste dingen goed doen. Verrassend praktische tips voor meer samenspel. Dit artikel kun je downloaden via de webshop van onze uitgeverij Relatieboek.
Als een verstandshuwelijk pijn doet
Een verstandshuwelijk is net een verstandskies, schreef iemand ooit, de pijn zeurt op de achtergrond – en wordt erger als je er niets tegen doet. Tegen de chronische eenzaamheid bestaan talloze pijnstillers in de vorm van honden en katten, luxe auto’s, gezellige vrienden of andere dingen die het gebrek aan liefdevolle partneraandacht compenseren. Vaak is dit een sluipend proces waarin men vervreemdt van de behoefte aan de ander. Soms echter zijn er breekpunten. Situaties waarbij je de steun van je partner zodanig mist, dat het jarenlang door kan etteren in de verhouding tot elkaar.
Toen Willemijn plotseling in het ziekenhuis lag, regelde Jacob alles er omheen. Hij kwam iedere dag wel even op bezoek. Maar het was vaak maar een half uurtje. En hij maakte voortdurend een gehaaste indruk. Luisteren naar Willemijn, daar had hij geen tijd voor. Ook niet toen Willemijn thuis herstelde van de zware ingreep die ze had moeten ondergaan. Op het praktische vlak werkte Jacob hard, maar emotioneel liet hij verstek gaan.
Waar was je?
Het was vier jaar geleden dat dit gebeurde, maar Willemijn kon het niet vertellen zonder te huilen. Waar was je, toen ik je heel hard nodig had? Die vraag is niet zozeer een aanklacht, als wel een uiting van een sterk gemis. Juist op die momenten dat de partner aan je zij moet staan, is hij afwezig.
Jacob werkte zich als mantelzorger een slag in de rondte. Maar het had ook iets minder gekund. Door hard te werken vermeed Jacob te voelen. Dat zag Willemijn ook wel, en mede daarom vond ze het moeilijk om er over te beginnen. Fysiek was ze hersteld, maar gevoelsmatig was er een breuk gekomen in hun contact.
Als de liefde failliet gaat
Als je niet werkt aan het herstel van je intieme vriendschap blijf je goede collega’s (misschien) en prettige huisgenoten. Voor veel mensen is dat niet genoeg. We leven niet meer in de jaren vijftig, toen het huwelijk gericht was op het stichten van een gezin en het vervullen van de rol als . Verliefd, verloofd, getrouwd betekende toen dat je je rol als vader of moeder zo goed mogelijk vervulde. Huwelijkse plicht stond voorop.
Van het romantische huwelijk in de 21e eeuw wordt meer verwacht. Een verstandshuwelijk kan een oplossing zijn. Meestal echter verhult het vlotte en succesvolle koppel dat men elkaar pijnlijk afwijst. Het verstandshuwelijk is de optelsom van twee mensen die elkaar respecteren maar niet ten volle liefhebben.