Interview in vrouwenblad Margriet van april 2018 met Angèle Nederlof
Na een drukke werkweek vindt je man het fijn om de hele avond op de bank te zitten zappen. Terwijl jij graag naar de bioscoop wilt of uit eten, het liefst samen met hém. Of bij het maken van vakantieplannen, wil hij wandelen door een stil natuurgebied, terwijl jij houdt van de gezelligheid van een familiecamping. Niet één keer, maar elk jaar opnieuw.
Verschillen in een relatie worden vaak als probleem gezien, maar relatietherapeut Angèle Nederlof, die onlangs het boek Succes in je relatie schreef, ziet ook voordelen. Nederlof: ‘Het leuke van verschillend zijn is dat je elkaar kunt aanvullen en nieuwe kanten van jezelf kunt ontdekken.’ Maar hoe pak je dat aan? Hoe buig je verschillen om naar winst?
Verschillen in karakter
Mieke (49): ‘Wat me in Martijn aantrok, is tegelijkertijd waar onze relatie nu op vastloopt. Hij is een introvert type, rustig en op de achtergrond. Goede vrienden heeft hij nooit gehad. Hij is liever op zichzelf, en vindt het fijn om te klussen en lezen. Of dingen te doen met de kinderen. Als we worden uitgenodigd voor een drankje in de stad, haalt hij zijn schouders op. “Ga jij maar, ik blijf liever thuis.” Soms gaat hij weleens mee, maar dan is hij gereserveerd. Hij heeft weinig inbreng, en lacht amper om de grappen van mijn vrienden. Dat vind ik jammer. Kom op, doe een beetje je best, denk ik dan. Ik ben het tegenovergestelde: aanwezig, extravert en sociaal. Van een avond met vrienden bloei ik helemaal op. Ik zou zo graag willen dat hij ook gezellig meedoet.’
Positief blijven
Relatietherapeut Angèle Nederlof: ‘Vaak denken vrouwen dat ze hun man nog wel kunnen kneden, mentaal en emotioneel. Dat ze iets van hem kunnen maken wat hij niet is. Maar dat is niet realistisch. Een bepaalde eigenheid van mensen verandert niet. Martijn zal nooit dat sociale beest worden waar Mieke zo naar verlangt. Wat me verder opvalt is dat ze hem negatief labelt als hij wél met haar meegaat. Ze zegt niet: “Goh, dan gaat hij mee, en eigenlijk vind ik dat superfijn, want hij zet zich over iets heen, speciaal voor mij.” Nee, ze keurt hem af.
Mannen die in zo’n situatie zitten, hebben het gevoel dat ze het nooit goed kunnen doen in de ogen van hun vrouw. In plaats van te mopperen op zijn introverte gedrag, kan ze ook dankbaar zijn voor de stappen die haar man al in haar richting zet. Ik garandeer haar dat hij de volgende keer makkelijker met haar mee gaat.’
’ Het leuke van verschillend zijn, is dat je elkaar kunt aanvullen en nieuwe kanten van jezelf kunt ontdekken’
Nederlof: ‘Wat ik stellen die worstelen met verschillen in persoonlijkheid ook weleens aanraad, is om door een andere bril naar hun verschillen te kijken. Zie het niet als probleem, maar als aanvulling. Als jij uitbundig bent en je partner rustig, dan kan het prettig zijn om wat van zijn rust in je eigen leven te integreren. Ga samen een boek lezen en praat erover, dat zijn belangrijke contactmomenten. Jij op jouw beurt kunt wat meer reuring geven aan zijn leven, door hem ook een keer mee te nemen naar een borrel of feest. Zo kun je elkaar verrijken, en buig je verschillen in temperament om in winst.’
Verschillend ruziemaken
Claudia (45): ‘Mijn man en ik maken op heel verschillende manieren ruzie. Hij is opvliegend, schreeuwt en strooit verwijten naar mijn hoofd. Ik heb juist de neiging om dingen op te potten. Maar als ik tegen hem in ga, dan krijg ik geen ruimte. Hij laat me niet uitpraten. Dus hou ik mijn mond of loop ik weg, naar een andere kamer. Ik ben iemand die alles wil overdenken, en spreek me niet duidelijk uit. Zelfs als hij rustig vraagt of er iets is, ontken ik. Maar hij merkt het wel aan mijn gedrag, en dat maakt hem weer kwaad. Hoe komen we dichter tot elkaar?’
Trekken en afhouden
Nederlof: ‘De relatie van Claudia is een typisch voorbeeld van een trekken-afhouden-relatie. Hij heeft uit de la getrokken om te gaan smijten en stampen, en zij heeft de gewoonte ontwikkeld om zich terug trekken. Allebei gooien ze olie op het vuur. Er komt niks goeds voort uit zijn onstuimige bekvechten, maar ook niks uit haar zwijgen en terugtrekken.’
De impact van een negatieve opmerking
Nederlof: ‘Hoe je het ook wendt of keert, dat boze gedrag is nooit acceptabel. De sfeer wordt ruw zodra de volumeknop omhoog gaat. En als er iets is waardoor een gesprek stroef loopt, dan is het als mensen elkaar verwijten naar het hoofd slingeren. Uit onderzoek blijkt dat tegenover één negatieve opmerking, vijf positieve moeten staan. Ga maar bij jezelf na. Als je de hele avond een ruzieachtig gesprek hebt gevoerd, dan is die ene positieve opmerking zo naar de achtergrond verdwenen. Dit zal zeker ook z’n weerslag hebben op de relatie van Claudia.’
Nederlof: ‘Dat gesprekken uit de bocht vliegen, ontslaat koppels er niet van er later op terug te komen. Ga rond de tafel zitten en praat met elkaar: “Wat gebeurde er bij jou?” en “Hoe kunnen we het in de toekomst anders doen.” Dan heb je een volwassen gesprek.
‘Vergeet nooit waar het mee begon. Je bent bij elkaar gekomen uit liefde’
Wat ook helpt is om een half uur voor zo’n gesprek uit te trekken. Dan baken je het af, en dat biedt veiligheid. Wat mensen vooral moeten uitspreken is hoe ze zich tijdens een ruzie hebben gevoeld. Mensen hebben vaak geen idee wat voor impact hun geschreeuw, gemopper en gezwijg heeft op de ander. Als je dit bespreekbaar maakt, hoor je dingen van elkaar waar je waarschijnlijk nooit bij stil hebt gestaan.
Vervolgens kun je gaan oefenen met nieuw gedrag:
- rustig praten
- “sorry” leren zeggen
- niet weglopen bij meningsverschillen.
Verschillen in opvoeden
Ilona (52): ‘Mijn man en ik zijn verschillend opgevoed. Hij in een grenzeloos, hippieachtig gezin, ik in een streng, beschermend gezin. Nu onze dochter (15) aan het puberen is, houden we er wat betreft de opvoeding een andere mening op na. Mijn man gunt onze dochter een vrije jeugd, en ze mag van hem zelf bepalen wanneer ze thuis komt. Ik ben het daar niet mee eens. Ik ben zelf een keer aangerand in mijn tienerjaren, en ik wil niet dat mijn dochter hetzelfde overkomt. Van mij mag ze tot half twaalf uit. Rond die tijd pik ik haar op bij het buurthuis waar ze elke vrijdagavond gaat dansen. Mijn dochter vindt mij overbezorgd, en mijn man begrijpt haar. Hoe kunnen we op één lijn komen?
Streng of toegeeflijk?
Nederlof: ‘In opvoedingsstijl bestaan weinig gelijken. Jij vindt dat je partner te streng is en hij is van mening dat jij te toegeeflijk bent. Of jij verwijt hem dat hij jullie kind te vrij laat. Daar stelt hij tegenover dat jij te beschermend bent. Verschillen in opvoedstijl zijn prima munitie om een gesprek te laten ontsporen. Alleen als je allebei bereid bent om water bij de wijn te doen, kom je samen verder.’
Nederlof: ‘Ga met elkaar in gesprek. Ilona zou haar man kunnen uitleggen welke impact haar eigen opvoeding en aanranding hebben gehad, zodat hij begrijpt waarom zij zo beschermend is. En wie weet heeft ze wel een punt als ze beweert dat hij een losbol is.
Haar man zou op zijn beurt haar irreële angsten kunnen ontwarren, zodat Ilona zich geruster voelt, en haar dochter iets vrijer durft te laten. Zo kunnen stellen elkaars opvattingen over de opvoeding aanscherpen. Daar groeien ze van als mens en als koppel. En vergeet nooit waar het allemaal mee is begonnen in de relatie. Of je nou verschillend bent wat betreft opvoedstijl of karakter, je bent bij elkaar gekomen uit liefde. En niet vanwege de verschillen. Als je dat in je achterhoofd houdt, heb je al een hoop gewonnen.’
